توان بخشی

05 اردیبهشت 1401
فاطمه کرمی
اخبار

توان بخشی

توان بخشی به معنای بازگرداندن توانایی ها ، محفوظ ماندن شأن و منزلت شخص ناتوان و معین نمودن جایگاه قانونی و اجتماعی او خواهد بود توان بخشی با عنوان های دیگری هم مطرح می شود که عبارتند از : نوتوانی ، بازتوانی ، باز پروری و بازسازی .

در حقیقت این امر به مجموعه ای از افکار و اقدامات پیگیر و هماهنگ شده از طرف خدمات پزشکی ، پیراپزشکی ، اقتصادی ، اجتماعی و حرفه ای خواهد بود

این خدمات با هدف درمان و سلامت و نیز بالا بردن سطح کارآیی فرد کم توان و ناتوان ، تا بیشترین اندازه ممکن ، برای دست یافتن این افراد به یک زندگی مستقل در جامعه عرضه خواهد شد.

جهت درک بهتر این موضوع بعضی از اصطلاحات آن را تعریف می کنیم طبق تعریف هایی که سازمان بهداشت جهانی اعلام نموده است :

1, اختلال :

هر نوع کمبود یا ناهنجاری در زمینه جسمی ، روانی و عملکردی یا آناتومی

انسان اختلال گفته می شود.

2 , کم توانی :

به هر شکلی از محدودیت و کمبود در توانایی انجام فعالیت هایی که در بخش عادی از هر فردی انتظار خواهد رفت کم توانی یا نقص نامیده می شود .

3 , ناتوانی یا معلولیت :

به صدمات وارد شده از سوی اختلال و کم توانی گفته خواهد شد که موجب به وجود آمدن محدودیت و مانع از ایفاء نقش طبیعی شخص بر حسب جنسیت ، سن ، عوامل اجتماعی و فرهنگی در زندگی می شود.

4 , پیشگیری :

به اقداماتی که هدف آنها جلوگیری از شروع مشکلات جسمی و ذهنی و حسی خواهد بود و یا بعد از بروز مشکل مانع به وجود آمدن عواقب منفی جسمی ، روانی ، شناختی و اجتماعی آن می شود .

به این نکته دقت کنید که بهتر خواهد بود از کلمه ناتوانی به جای معلولیت استفاده نماییم زیرا به این دلیل که این واژه در بین مردم بیشتر جا افتاده می باشد.

فلسفه و اهداف توان بخشی

فلسفه توان بخشی بر یک اصل ساده و خیلی مهم استوار می باشد که : اگر دست نیست ، پا هست . اگر قدرت حرکت نیست ، زبان و تفکر هست .

اگر حس بینایی نیست ، حس شنوایی و لامسه هست . و بالاخره ، اگر تندرستی نیست ، امید به زندگی هست !

پس این گونه می توان بیان کرد که این موضوع به معنای امید دادن و آماده نمودن شخص ناتوان به زندگی در جامعه

از یک طرف و آماده کردن جامعه جهت پذیرش این شخص به عنوان یک شهروند از طرف دیگر خواهد بود.

اهداف کلی توان بخشی شامل موارد زیر می شود :

پیشگیری از معلولیت

مانع شدن از توسعه یافتن معلولیت

ارتقا بخشیدن سطح فکر مردم در مقابل معلولین و معلولیت

تلاش در خودکفایی معلول و توانا ساختن فرد در روبه رو شدن با مشکلات

تطابق دادن زندگی فرد ناتوان با جامعه

ارائه دادن خدمات و تسهیلات شهری خوب به منظور استفاده معلولین

بالا بردن آگاهی معلولین در مقابل توانایی ها و محدودیت های جسمی و روانی خود و وفق دادن و هماهنگ شدن این شرایط با محیط

ویژگی های توان بخشی

توان بخشی دارای ویژگی های مختلفی می باشد برخی از این ویژگی ها عبارتند از :

فرایند مداری :

در تعریف کلی این موضوع عملی است با ابعاد جسمی ، روانی و اجتماعی که به شکل پویا ، مددجو را به زندگی فعال هدایت خواهد کرد.

اعاده توانایی ها :

توان بخشی در حقیقت توانمند کردن مددجو در کسب دوباره آن چیز خواهد بود که از طریق اختلال یا آسیب از بین رفته است.

اثربخشی :

این موضوع بر پیشرفت اثر بخش بودن و یا به دست آوردن نهایت سطح کارایی مددجو تاکید خواهد داشت.

کاهش دادن ناتوانی و معلولیت :

این امر می تواند با اتکا بر خدماتی مانند پیشگیری از به وجود آمدن مشکل و ناتوانی ، برطرف کردن موانع فیزیکی محیط ، برابر کردن فرصت ها ، یکپارچه نمودن اجتماعی ، در زمینه کم کردن ناتوانی و معلولیت ها تلاش خواهد کرد.

حل مسئله :

این موضوع دارای این ویژگی می باشد که می تواند توانایی های حل مشکل را بالا برده وبا بالا بردن دانش و آموزش مددجو، او را در تصمیم گیری موثر یاری کرد.

درمان توان بخشی در کدام بیماری ها کاربرد دارد ؟

1 , بیماری های مغز و اعصاب مانند سکته مغزی ، ام اس ، آسیب نخاعی ، پارکینسون و ...

2 , اختلالات و بیماری های ارتوپد ی یا عضلانی – اسکلتی مانند فیزیوتراپی بعد از جراحی های زانو و شانه و لگن و پا یا پیش از جراحی . آرتروز و دردهای مفصلی و عضلانی .

3 , توانبخشی کف لگن در اختلالات بی اختیاری ادراری و مدفوع .

4 , توانبخشی قلبی و ریوی

5 , توانبخشی سرطان

6 , توانبخشی کودکان

7 , توانبخشی شناختی

8 , زنان

9 , سالمندان

10 , فیزیوتراپی ورزشی و مشاوره برنامه بدنسازی

11 , کاردرمانی ذهنی و مهارت های حافظه

12 , رفع کردن و یا کم کردن مشکلات بلع

13 , گفتار درمانی کودکان و بزرگسالان

14 , تجویز لوازم کمک به وسیله ارتوپد فنی